هر رنگی در فرش چه معنایی دارد؟

ارسال رایگان نخ و نقشه به تمام نقاط کشور

قالی بافی هنری است اصیل که در این هنر فلسفه ای عمیق وجود دارد. صرف نظر از طرح های فرش که هرکدام دنیایی از ناگفته های ذهن فرشبافان هستند، رنگ ها نیز در این بین رسالتی دارند و پیام آور مفهوم و اندیشه ای شگرف اند تا جائی که هیچ رنگی بی دلیل و بی اذن روح عاشق بافنده آن بر دار گره نمی خورد.
رنگ ها در فرش و قالی ایرانی برگرفته از عناصر طبیعی بوده اند و ایرانیان با درایت و نگرش در طبیعت و گیاهانی که خود تولید رنگ می کردند.
بافندگان، کلاف های نخ را که آن ها نیز سرمنشا طبیعی داشته و از الیاف گیاهی یا مو و پشم حیوانات بودند در دیگ های بزرگ می ریختند.

و با جوشاندن این مواد و هم زدن مدام کلاف های نخ در این دیگ های جوشان نخ های رننگی متنوع و زیبا خلق می کردند.
ایجاد رنگی مطلوب و ماندگار بسیار وقت گیر و هزینه بر بود. از این رو فرشی که تار و پودش رنگ و لعاب بیشتری داشت به قشر ثروتمند و غنی جامعه و برای تکمیل دکوراسیون این قشر اختصاص می یافت.

ویژگی ها احساسات و رنگ های ایده آل از دوره تاریخی به دوره دیگر تا حدودی متفاوت است گرچه عموما تم مشترکی دارند که به آن ها اشاره کوتاهی می کنیم.

نقش رنگ در فرش ایرانی

۱. رنگ در قالی باعث تشخیص محل بافت و اصالت منطقه ای فرش میشود.
۲. رنگ در قالی باعث تجسم گلها، درخشندگی و زیبایی در فرش میشود.
۳. رنگ در قالی قدمت فرش را مشخص میکند.
۴. رنگ در قالی نقشه فرش را مشخص کرده و باعث جداسازی حاشیه ها، طره ها، لچک ترنج و غیره بوده و هنر طراح و رنگ بندی را بیان مینماید.
۵. رنگ در قالی و کیفیت ترکیب آن هنر نقاش را نشان داده و ارزش هنری فرش را افزایش میدهد.

رنگ های مورد استفاده در فرش‌های ایرانی

هرچه رنگ‌های بیشتری در فرش به کار برده شده باشد، فرش گران‌تر می‌شود. در بعضی فرش‌های نفیسی که به دست فرشبافان ماهر بافته شده و در موزه‌ها نگهداری می‌شود، قریب به 250 رنگ در فرش دیده می‌شود. آفرینش فرشی با چنین ترکیب رنگ پیچیده‌ای به سال‌ها تجربه و دانش نیاز دارد.
رنگهای مختلف معانی مختلفی داشته اند و بافندگان مختلف بسته به پیامی که می خواستند از طریق طرح و نقش خود انتقال دهند، رنگ ها را به طور ارادی و عمد انتخاب می کردند.
در ادامه این مقاله از فرش راین نگاهی به برخی از رنگهای رایج تر در فرشها می اندازیم و به پیامی که هر کدام از این رنگها دارند می پردازیم.

سبز

برای ایرانیان ، به ویژه مسلمانان ، سبز از آنجایی که به پیامبر اکرم ارتباط دارد، رنگی مقدس محسوب می شود. بافندگان از رنگ سبز به مقدار کمی استفاده می کردند یعنی برای آن بخش از قالی که به ندرت ممکن است روی آن پاگذارید.
مانند گوشه ها و کناره ها،اختصاص یافته است. رنگ سبز به عنوان نمادی از امید ، زندگی ، بهار و تجدیدحیات در نظر گرفته می شود.

قرمز

قرمز رنگ آتش است. رنگی پر انرژی که شادی ، خوشبختی ، شور و شوق ، شجاعت ، قدرت ، ایمان و پویایی را به ارمغان می آورد.بافندگان از رنگ فرش قرمز به طور آزادانه در بافندگی خود استفاده می کرده اند تا طرح ها یا نقوش خاصی که بر آنها تاکید داشتند را برجسته کنند.

طلایی

رنگ طلایی نشان دهنده قدرت و ثروت است. این رنگ الیاف در فرش ایرانی به ندرت مورد استفاده قرار می گرفته و معمولاً مخصوص فرش هایی بوده که برای خانواده های سلطنتی و حاکمان بافته می شده است.

مشکی

مشکی رنگی نیرومند است و معمولاً به حالات عذاب و ویرانی سوق دارد. بافندگان فرش به ندرت برای ایجاد طرح های کامل یا حتی برای زمینه فرش از این رنگ استفاده می کنند.
این رنگ فرش بیشتر برای برای ایجاد طرح های مشخص و دقیق ، و مرزبندی و تمایز بیشتر بین سایر طرح ها در فرش استفاده می شود.

رنگ آبی

رنگ آبی نیل رنگرزان از گیاهی به همین نام به دست می آید، که در آناتولی غربی رشد نموده و نیل می دهد. نیل، که یک آبی عمیق تر است، نماد حکمت عرفانی، خودشناسی و شناخت معنوی است. در حالی که آبی، رنگ ارتباط با دیگران است، نیلی، رنگ آبی را به سوی افکار درونی، بینش های عمیق و شهود سوق می دهد.

نارنجی

نارنجی اثری شبیه به قرمز، اما در شدت کمتر دارد. رنگ نارنجی فضایی سرزنده، گرم و مهمان‌نواز ایجاد می‌کند. البته سایه‌های مختلف نارنجی معانی متفاوتی دارد. نارنجی به ندرت برای بافت فرش به کار برده می‌شود.

رنگ قهوه ای

قهوه ای رنگ زایش و باروری و نمایانگر خاک و زمین است.

سپید

سپید رنگ پاکدامنی و خلوص است. این رنگ حس پاکیزگی و بی‌گناهی را بیدار می‌کند. سپید رنگ کمال است.

بنفش

بنفش ترکیبی از قرمز و آبی و نماد قدرت، تجمل و رفاه است. بنفش روشن یا یاسی برانگیزنده‌ی احساسات عاشقانه و نوستالژی است، اما بنفش تیره احساسات منفی مانند اندوه را القاء می‌کند.