در این مقاله به آموزش چله کشی فارسی پیشرفته میپردازیم که به صورت تصویری برای شما آماده کردهایم. در پایان این آموزش شما میتوانید به راحتی چله کشی فارسی را انجام دهید. برای شروع آموزش چله کشی فارسی ابتدا نکاتی که باید قبل از شروع آن بررسی کنید را ذکر میکنیم.
نکات مهم در آموزش چله کشی فارسی پیشرفته
- چله کشی فارسی باید متقارن باشد چله در وسط آن قرار بگیرد. در غیر اینصورت سنگینی چله در یک سمت قرار گرفته و مشکل ایجاد میشود.
- از کیفیت نخ چله اطمینان حاصل کنید.
- فاصله بین نخ های چله یکسان باشد.
- دار قالی باید حتما سالم باشد. و حتما قبل از چله کشی این مورد را چک کنید. از مهمترین ایرادات موازی نبودن سردار و زیردار است.
- در بخش آموزش چله کشی فارسی پیچ های سردار قالی را تنظیم کنید. از این پیچ ها برای سفت و شل کردن چله همچنین پایین کشیدن چله استفاده میشود.
- چله کشی نخ ها باید به صورت یکنواخت باشد یعنی کشش نخها در همه جای دار باید یکسان باشد. به همین دلیل این عمل را بدون وقفه انجام دهید.
- تعداد تارهای به کار رفته بستگی به عرض فرش دارد.
- دقت کنید که دار از استحکام کافی برخوردار باشد.
- نخ چله کشی فارسی باید متناسب با فرشی که میخواهید ببافید (ظرافت و درشتی) انتخاب کنید.
- برای بافت فرش بهتر است کشش چله کشی زیاد باشد و برای گلیم برعکس آن یعنی کمتر باشد.
- برای آموزش چله کشی فارسی حتما باید کلاف چله را به صورت کروی در بیاورید.
آموزش چله کشی فارسی پیشرفته
برای شروع میله ای را به طول یک متر و ضخامت پنج الی هشت سانتیمتر به صورت مستقیم داخل دیوار قرار دهیم یا میتوانیم بطور عمود بر روی زمین قرار دهیم. سپس یک میله ی دیگر را به فاصله ای که برای طول قالی در نظر گرفته ایم و همچنین هشتاد سانتیمتر اضافی برای ریشه های قالی به موازات میله ی اولی قرار میدهیم، نخ مناسبی را با توجه به نکاتی که گفتیم را تهیه میکنیم. معمولاً از نخ پنبه نمره 20 دوازده یا چهارده لا برای چله کشی استفاده میکنند.
همان طور که در بالا نیز گفتیم ابتدا نخ را به صورت توپک هایی در میآوریم و آن را داخل دو تشتک جداگانه می گذاریم، سپس یک نخ را با دست راست و نخ دیگر را با دست چپ میگیریم و خود ما در وسط نخ ها قرار گرفته، سپس نخ اول را میاندازیم، پس این مرحله نخ دست راست را از زیر و نخ دست چپ را از رو میگذاریم، زمانی که مجددا به ابتدای کار برگشتیم اول نخ دست راست را به فرم هشت انگلیسی نگه داشته و بعد نخ دست چپ را از زیر میله و از روی دست راست عبور میدهیم.
هر دو نخ را از زیر میله دیگر عبور داده و تا انتهای کار این روند را ادامه میدهیم، نکته حائز اهمیتی که در این مرحله وجود دارد مسئله کشش نخ های چله است که در نکاتی که باید قبل از چله کشی توجه کنید توضیح دادیم. که باید چله یکدست و یکنواخت تنیده شود، یعنی نباید قسمتی شل و قسمت دیگر سفت باشد. و این مشکل با انجام روند کار بدون وقفه قابل حل است.
مرحله نهایی
وقتی که چله به اصطلاح دوانیده شد عمل “زهه کردن” باید انجام گیرد. و عمل زهه کردن توسط همکار چله دوان انجام میگیرد. برای زهه کردن از همان نخ چله کشی استفاده میکنیم. اول آن را به طول سه تا چهار متر چند لا کرده و سپس با یک دستمال مرطوب روی آن را تمیز میکنیم تا گرد و غبار آن گرفته شود. این عمل به دلیل یکسان شدن تاب چله انجام میپذیرد.
عمل زهه کردن
ابتدا جفت نخهای مشابه هم را گرفته و نخ زهه را از پشت این دو نخ عبور میدهیم. سپس داخل این دو نخ برده در این هنگام از زیر، نخ زهه را به اندازه ای میکشیم که جفت نخها کنار یکدیگر قرار بگیرد. پس از انجام عمل زهه کردن مراحل زیر را با توجه به تصاویر انجام میدهیم: توجه داشته باشید که عمل زهه کردن نخ ها به صورت تک نخی میباشد.
1. قراردادن نخها به روی سرگزها
وقتی که چله کشی فارسی به پایان رسید، ابتدا دست راست خود را از وسط نخها عبور داده تا دم سر اول قرار بگیرد. سپس وسط آن را توسط یک نخ چهارلا که قبل از این مرحله آماده شده میبندیم تا دم سر اول باقی بماند. بعد از آن سرگزها را آماده کرده یکی از آنها را از بخش اول چله و آن یکی را از قسمت انتهایی کار عبور داده و نخها را در سرگزها قرار میدهیم.
2. مربندی سرگزها
وقتی که نخها را در سرگزها قرار دادیم، آن را روی زمین میگذاریم. سپس سرگز را اندازه گیری میکنیم و وسط آن را تعیین میکنیم، نصف نخها را در یک طرف سرگز و بقیه دیگر را به طرف دیگر میگذاریم. وقتی که سایز قالی را مشخص کردیم، اندازه اضافهای را در دو طرف سرگزها قرار میدهیم. و عملیات مربندی را شروع میکنیم. (در نظر داشته باشید که هر مر در قالی بیست و پنج سانتیمتر است)
برای آنکه کنارههای قالی سفت و محکم باشند و خود را جمع نکند در سر اول چهار سانتیمتر که به هر مر یک سانتیمتر اضافه کرده و به سر دوم (سر آخر) هشت سانتیمتر اضافه میکنیم. که به هر مر دو سانتیمتر اضافه میشود و زمانی که اندازه ها تعیین شد و عملیات مربندی انجام میگیرد.
برای نمونه اگر ما یک قالی 1.5*1 داشته باشیم، به این صورت محاسبه میشود: تعداد مر 4=1*4 و تعداد بتونها 340=85*4 و تعداد نخ تار 1360=4*340
3.عملیات تکمیلی چله
بعد از آنکه مرحله مربندی به پایان رسید سرگزها را برمیداریم. دو نفر در دو طرف سرگزها ایستاده و یک نفر هم باید با چوب به نخهای چله ضربه بزند. به این دلیل که اگر گرد و غباری روی نخ ها نشسته باشد بدین وسیله از بین برود و تاب آن نیز باز شود.
سپس آرام آن را از یک طرف به طرف دیگر میکشیم و وقتی که عملیات چوب زدن به پایان رسید، چوب گله را در قسمت انتهایی قالی قرار میدهیم. و آن را به دور چوب به طرف سر اول میپیچیم و آن را جمع میکنیم که به این عمل مرحله تکمیلی چلشی کشی میگویند.
4. چگونگی انتقال به روی دستگاه
در ابتدای کار سر اول قالی را روی دستگاه میاندازیم. سپس آن را به طرف خود به پایین میکشیم و تا انتها میپیچانیم. بعد از آنکه سر آخر در بالای دار قرار گرفت، مجددا آن را به سمت بالا میپیچانیم. که تا پایین دستگاه که سر اول کار است محکم شود.
هر دفعه یک دور آن را به طرف بالا میپیچانیم، شط ها را با دست میکشیم و چوب میزنیم این برای آنی است که به صورت یکسان محکم شود. و تاب آن باز شود، قبل از آنکه نخها محکم شود، باید سیم یا طناب به دور نخ پیچانده شود. به این ترتیب که در هر بیست سانتیمتر باید یک بار سیم یا طناب را از وسط نخها به صورت مورب از وسط نخها بگذارنیم و در دو طرف دار آن را محکم ببندیم.
5. کجوبندی(گله)
بعد از انتقال چله به روی دار، سپس آماده برای کجو بندی(گله) هستیم. در ابتدا برای کجو بندی نخی را که در وسط کار برای بردن دم به سر اول بسته بودیم از قسمت جلوی دار به پیش خود کشیده چوب شفت (هاف) از وسط آن عبور میدهیم.
سپس آن را به طرف پایین منتقل میکنیم، از همان قسمت دوباره یک میله را به سمت بالا میکشیم، تا بین دو میله برای شروع عملیات کجو بندی آماده شود. چوب گله را در وسط دو میله قرار میدهیم، دو سمت آن را به دو سمت دار از سمت راست به باهه راست و از سمت چپ به باهه چپ موصل میکنیم.
دو میخ را در دو طرف چوب میکوبیم، اولین زهه را که قبلاً چهار لا کرده بودیم به دو طرف چوب گره میزنیم. در ابتدای کار از جایی که نخهای چله شروع شده است نخی که برای کجو بندی آماده کردهایم به نخ زهه گره میزنیم و نخ را از زیر نخ زهه بیرون میآوریم به مچ دست خود میاندازیم و نخ را از زیر شفت پایین آورده و از روی آن بالا میکشیم و همیشه نخ رو را که در جلوی ما است گله میکنیم.
همین روند را ادامه میدهیم تا کجو بندی به پایان برسد. بعد از تمام شدن مرحله کجو بندی شفت پایین را بیرون میآوریم. اکنون کار برای ساده بافی آماده است.
امیدواریم این آموزش چله کشی فارسی پیشرفته برای شما مفید بوده باشد. برای مشاوره و پرسش میتوانید در اینستاگرام و تلگرام و همچنین تلفن تماس با ما در ارتباط باشید. برای درک بهتر این آموزش میتوانید آموزش چله کشی فارسی مقدماتی را مطالعه کنید.
ممنون از سایت مفیدتون
زنده باشید .
ممنون از ثبت نظرتون
به امید پیشرفت روزافزون سایت که برای همه مفید واقع بشه