اگر فرش دستبافت پس از بافت را دیده باشید حتما متوجه شده اید که نقوش و طرح فرش پیدا نیست. و فرش جلوه و زیبایی چندانی ندارید نخ های فرش نامنظم و شلخته وار است. برای این منظور نخ های فرش را می چینند و یک دست می کنند به این عمل پرداخت فرش گفته می شود.
در ادامه این مقاله از فرش راین قصد داریم تا شما را بشتر با این موضوع آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
پرداخت فرش چه فوایدی دارد؟
این عمل باعث میشود که طرح و نقشه فرش، جلوه زیباتری پیدا کند.
پرداخت فرش به چند روش انجام میگرید؟
پرداخت فرش به روش های سنتی و ماشینی صورت میگیرد.
نحوه انجام پرداخت دستی به چه شکل است؟
در بعضی از فرشها به علت جنس الیاف یا تراکم بافت و یا سایز آنها امکان پرداخت با دستگاه وجود ندارد لذا بایستی با تیغ دستی پرداخت شوند که به مهارت و دقت نظر بالایی نیاز دارد . در این شیوه استاد پرداخت کار، با کمک تیغ های دستی و یا قیچی های مخصوص به پرداخت سطح قالی می پردازد. این تیغ ها و قیچی ها انواع و اقسام مختلفی دارند و بسته به نوع بافت و کیفیت قالی متفاوت می باشد. اصولا قالی های ریز بافت، به روش دستی پرداخت می شوند.
نحوه انجام پرداخت ماشینی به چه شکل است؟
این روش، به این صورت انجام میشود که دستگاه ماشین را به شکل دوار (دایره ای) روی فرش می‌کشند و پرزهای اضافه گرفته می شوند.
برجسته
یکی از انواع پرداخت پرز تابلو فرش پرداخت برجسته می باشد که به وسیله قیچی های مخصوص (قیچیه سر نخ) انجام می شود و این روش برجستگی هایی را در تابلو فرش به وجود می آورد که زیبایی خاصی به تابلو فرش از لحاظ بعد و طرح میدهد.
توجه داشته باشید که همه تابلو فرشها قابل برجسته شدن می باشند ولی همه تابلو فرشها با بر جسته شدن زیبا نمی شوند برای همین برای برجسته کردن تابلو فرش حتما با مربی خود و یا عوامل فنی شرکت مربوطه مشورت نمایید. ضمنا برای برجسته زدن نیاز نیست پرز تابلو فرش را بلند بگیرید این امر باعث کم آمدن نخ شما و در پایان باعث دو رنگی تابلو فرش میشود، شما هر چقدر هم که گره را کوتاه ببافید (۳تا۳.۵سانت) تابلو فرش شما قابل برجسته شدن است.
پرداخت در چه زمانی انجام می شود؟
پرداخت در دو زمان انجام میگیرد
1- در حین بافت فرش
2- پس از پایان بافت فرش
کلیه ی فرشهای گره دار (پرزدار) پس از اتمام بافت و یا هنگام بافت،پرداخت یا روگیری می شوند. به عبارت دیگر اضافی پرز گره ها قیچی و ارتفاع آنها متناسب رجشمار فرش، کوتاه می شوند. بافندگان مناطق مختلف کشور برحسب شیوه ها و سنت های قالیبافی خود به دو طریق نسبت به پرداخت فرش اقدام می نمایند.
گروهی از بافندگان مانند بافندگان اصفهان، کاشان،قم ،اراک، ورامین،آذربایجان و برخی از نواحی غرب کشور ،طبق روش متداول در این مناطق در هنگام بافت فرش و معمولا پس از بافت هر 2 الی4 رج از فرش، اضافی سر پرزها را قیچی و پرداخت می نمایند.
اما برخی از بافندگان برخلاف این شیوه در هنگام بافت قالی از قیچی نمودن اضافی سر پرزهای فرش خودداری و به این ترتیب پس از اتمام فرش آن را به کارگاه ها منتقل و توسط پرداخت‌گران، تمام فرش توسط قیچی برقی کاملا پرداخت می گردد. مناطق کرمان، شمال خراسان (مشهد،سبزوار، کاشان) از مهمترین مناطقی هستند که به این شیوه فرش های خود را پرداخت می نمایند.
مقایسه پرداخت در حین بافت و پس از بافت فرش
پرداخت فرش درهنگام بافت از امتیاز خاصی نسبت به روش دوم برخوردار است و آن این است که امکان مشاهده و برطرف نمودن هرگونه غلط بافی ممکن است و لذا می‌توان اشتباهات بافت و هرگونه اشکالات دیگر همچون بالازدگی، شکستگی طرح و … را به موقع شناسایی و برطرف کرد. درصورتی که فرش هنگام بافت پرداخت نگردد، به علت عدم وضوح طرح و نقش امکان مشاهده معایب فرش و برطرف نمودن آن نیست و پس از اتمام فرش و پرداخت چنانچه فرش دارای اشتباهات ناشی از بافت باشد، برطرف کردن آن تقریبا غیرممکن است.
اگر به حوزه فرش علاقمند هستید، توصیه می کنیم مقالات زیر را بخوانید:
آشنایی با حاشیه فرش های دستباف
